یازدهمین جلسه از سلسله مباحث «فقه اجتماعی» در مرکز پژوهشی مبنا

  • دوشنبه, 08 دی 1399 10:53
  • بازدید 1192 بار

 جلسه یازدهم فقه اجتماعی با ارائه استاد گرامی حجه الاسلام و المسلمین دکتر ارسطا با موضوع «واکاوی فقهی سیاست‌گذاری» برگزار شد.


ازنظر حجه الاسلام و المسلمین دکتر ارسطا «امور حسبیه» اولین طریق برای اثبات لزوم سیاست‌گذاری است و طریق دوم نیز «قاعده وجوب دفع منکر» می‌باشد. این قاعده برخلاف قاعده وجوب نهی از منکر که ناظر بر برطرف کردن امر موجود (رفع منکر) است، ناظر به جلوگیری از تحقق منکر می‌باشد. البته این قاعده، دفع منکر را نه به‌طور مطلق بلکه باوجود شرایطی، شخص را مکلف به دفع منکر می‌داند؛ چراکه دفع تمامی منکرات در تمامی زمان‌ها و مکان‌ها و شرایط گوناگون اساساً امکان‌پذیر نیست و موجب عسر و حرج مکلف و یا نقض حریم خصوصی دیگران می‌گردد. مهم‌ترین شرط این قاعده آن است که منکر در آستانه وقوع باشد.
فقها دلایلی را برای اثبات «وجوب دفع منکر» مطرح نموده‌اند. اولین دلیل تمسک به «هدف وجوب نهی از منکر» است. توضیح آنکه در روایات هدف نهی از منکر مبارزه با منکر در جامعه و ریشه‌کن نمودن آن است که تحقق این هدف تنها به‌وسیله «رفع منکر» امکان‌پذیر نیست و برای ریشه‌کن شدن منکر باید از منکر قریب‌الوقوع نیز جلوگیری نمود نه آن‌که همواره منتظر تحقق منکر بمانیم و بعدازآن وارد عمل بشویم.
دلیل دوم آن است که عرف میان منکر قریب‌الوقوع و محقق‌الوقوع تفاوتی قائل نیست و عدم برخورد با آن را مورد مذمت قرار می‌دهد.
در آخر نیز استاد ارسطا به تبیین کلیدواژه‌هایی پرداختند که اهل‌بیت علیهم‌السلام از آن‌ها برای سیاست‌گذاری فرهنگی بهره می‌گرفتند. لازم به ذکر است که در جلسات بعد به ماهیت فقهی تدوین سیاست‌ها توسط دولت اسلامی پرداخته خواهد شد.

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)

نظر دادن

پیام هفته

مصرف کردن بدون تولید
آیه شریفه : وَ لَنُذيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنى‏ دُونَ الْعَذابِ الْأَکْبَرِ ... (سوره مبارکه سجده ، آیه 21)ترجمه : و ما به جز عذاب بزرگتر (در قیامت) از عذاب این دنیا نیز به آنان می چشانیم ...روایت : قال أبي جعفر ( ع ): ... و لله عز و جل عباد ملاعين مناكير ، لا يعيشون و لا يعيش الناس في أكنافهم و هم في عباده بمنزله الجراد لا يقعون على شيء إلا أتوا عليه .  (اصول کافی ، ج 8 ، ص 248 )ترجمه : امام باقر(ع) مي‌فرمايد: ... و خداوند بدگانی نفرین شده و ناهنجار دارد که مردم از تلاش آنان بهره مند نمی شوند و ایشان در میان مردم مانند ملخ هستند که به هر جیز برسند آن را می خورند و نابود می کنند.

ادامه مطلب

موسسه صراط مبین

نشانی : ایران - قم
صندوق پستی: 1516-37195
تلفن: 5-32906404 25 98+
پست الکترونیکی: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید