به گزارش پایگاه اطلاع رسانی صراط مبین، حجت الاسلام پور زنجانی در ابتدا در خصوص تسلط مبانی غرب بر علوم انسانی ایران به خصوص بر روانشناسی بیان کردند: قبل از رنسانس، علوم از دین تبعیت می‌کرد و به نوعی مکالمات دینی در علوم پزشکی، فیزیک، شیمی و روانشناسی حاکمیت داشت. به همین علت، تاریخ و گذشته‌ی علوم مملو از مفاهیم دینی و اسلامی است، اما در دوره جدید و با تاسیس دانشگاه ها، منابع بومی رها شد و منابع چه در علوم دقیقه و چه در علوم انسانی، غربی شد. به گونه ای که موفقیت در این علوم در گرو مراجعه به منابع غربی شده است. این در حالی است که غربیها در ابتدای کار علم را از کشورهای اسلامی کسب کرده‌اند هر چند در نگارش تاریخ علوم، اشاره‌ای به اکتساب آن از اسلام نکرده‌اند و خود را منتسب به یونان کرده‌اند. البته پیشرفت های علمی غرب پس از رنسانس نیز به تسلط مبانی غرب و کنار زدن منابع بومی کمک کرده است.
ایشان در ادامه در خصوص مقابله با این تسلط و شیوه رایج آن گفتند: در جامعه‌ی دینی ما بیشتر، از شیوه‌های نقض و نفی استفاده شده است. در بعضی موارد نیز بیان و توضیح یا تهذیب و تطبیق انجام شده است. مثلاً در روانشناسی به بعضی از مسائل اهمیت داده‌شده و برخی نیز حذف یا کم‌رنگ شده است و همین علت باعث وابستگی در علم روانشناسی شده است.
وی افزود: باید نقش وحی وسنت را در علوم دینی معین کنیم. و برای رسیدن به علم مستقل، چیستی علم دینی را تحلیل و بررسی کنیم. که الآن در جامعه‌ی ما با همه‌ی مباحث و مسائلی که به شدت پیگیری می شوند و مؤسسات در این زمینه تلاش می‌کنند، علم دینی تشریحی مد نظر است که می خواهند محتوای علم را از آیات و روایات استخراج کنند، حال آنکه علم تکوینی اسلامی بسیار مهم تر است و روشن است که بررسی مخلوق خدا، خود علم دینی است. و نیازی نیست که محتوا را در منابع دینی بیابیم.
بنابراین از بعضی روش های غربی ها در تولید علم باید استفاده کرد. در واقع اندیشه‌های غربی ارائه شده بر اساس اطلاعات، آمار، تجربه و تئوری سازی است، مثلاً آنها می‌گویند: ما در مورد این قسمت از روانشناسی تحقیق خوشه‌ای کردیم. ما نیز باید یک گروه روانشناسی تشکیل دهیم و با روش غربیها همان موضوع را تجربه کنیم، اگر تئوری مخالفی به دست آوردیم پس تئوری غربیها نقض شده است، یعنی با همان زبان، همان گام ها را برداشته و آن تئوری‌ها را نقض کرده‌ایم.
حجت الاسلام والمسلمین پور زنجانی راهکارهایی که برای بومی سازی روان شناسی مد نظر قرار دادند، عبارتند از:
1- لزوم تحلیل چیستی علم دینی و توجه بیشتر به علم تکوینی در مقابل علم تشریحی دینی
2- توجه به بررسی های علمی فرهنگ ها با مبنا قرار دادن انسان فرهنگی به جای انسان خالص
3- تشکیل گروه های تحقیقاتی مشترک با اندیشمندان مسلمان سایر کشور ها و استفاده از تجربیات آن ها
4- ایفای نقش حمایتی حاکمیت با رصد فعالیت های علمی مطلوب
5- استفاده از روش غربیها در تحلیل و تولید علوم و بیان کردن نقصهای آنها بوسیله افراد متخصص
متن کامل این مصاحبه در پژوهشنامه افق مکث با موضوع روان شناسی منتشر خواهد شد.
