لعسكره قبل لقاء العدوبصفّين
لاَ تُقَاتِلُوهُمْ حَتَّی يَبْدَأُوكُمْ، فَإِنَّكُمْ بِحَمْدِ اللهِ عَلَی حُجَّةٍ، وَتَرْكُكُمْ إِيَّاهُمْ حَتَّی يَبْدَأُوكُمْ حُجَّةٌ أُخْرَی لَكُمْ عَلَيْهِمْ،
فَإذَا كَانَتِ الْهَزِيمَةُ بِإذْنِ اللهِ فَلاَ تَقْتُلُوا مُدْبِراً، وَلاَ تُصيِبُوا مُعْوِراً وَلاَ تُجْهِزُوا عَلَی جَرِيحٍلاَ تَهِيجُوا النِّسَاءَ بِأَذیً، وَإِنْ شَتَمْنَ أَعْرَاضَكُمْ، وَسَبَبْنَ أُمَرَاءَكُمْ، فَإِنَّهُنَّ ضَعِيفَاتُ الْقُوَی وَالاََْنْفُسِ وَالْعُقُولِ، إِنْ كُنَّا لَنُؤْمَرُ بِالْكَفِّ عَنْهُنَّ وَإِنَّهُنَّ لَمُشْرِكَاتٌ، وَإِنْ كَانَ الرَّجُلُ لَيَتَنَاوَلُ الْمَرْأَةَ فِي الْجَاهِلِيَّةِ بِالْفِهْرِأَوِ الْهِرَاوَةِفَيُعَيَّرُ بِهَا وَعَقِبُهُ مِنْ بَعْدِهِ
ترجمه
از سفارشهای امام عليه السلام به لشكرش پيش از روبرو شدن بادشمن در«صفين» [1]
با آنها نجنگيد تا آنها پيشدستی كنند،چه اينكه شما بحمد الله(برای حقانيت خود)دارای حجت و دليل هستيد.و واگذاشتن شما تا آنها نبرد را شروع كنند اين حجت ديگری است به سود شما و بر زيان آنان.آنگاه كه باذن خدا آنان راشكست داديد فراريان را نكشيد،و ناتوانها را ضربت نزنيد!و مجروحان را به قتل نرسانيد!با اذيت و آزار زنان را به هيجان نياوريد،گر چه آنها به شما دشنام دهند و متعرض آبروی شما گردند و به سرانتان بدگوئی كنند زيرا نيروی تحمل آنها كمتر است و به همين دليل زودتر تحت تاثير واقع میشوند و به هيجان می آيند(در زمان پيامبر صلی الله عليه و آله و سلم)به ما دستور داده شده بود كه دست از آزار آنها برداريم بااينكه مشرك بودند،و حتی در زمان جاهليت اگر مردی دستبه روی زنی بلندمیكرد و سنگ كوچك يا چوبی به او ميزد همين باعث ننك او و فرزندان او میشد.
توضيحات
[1]اين توصيه و سفارش امام(ع)متواتر است.ما به نام برخی از پيشينيان كه قبل ازمرحوم«رضی ره»میزيسته و آنرا نقل نمودهاند اشاره میكنيم:
1-«محمد ابن جرير طبری»در كتاب«التاريخ»ج6-3282 طبعليدن در حوادث سال37.
2-«نصر بن مزاحم»در كتاب«صفين»صفحه203
3-مرحوم«كلينی»در«فروغ كافی»جلد 5 كتاب جهاد صفحه 38.
4-«مسعودی»در«مروج الذهب»جلد 2 صفحه 731.
5-احمد ابن اعثم كوفی در كتاب«الفتوح»جلد3 صفحه 44.
(مصادر نهج البلاغه ج3 صفحه 228)
