نتيجه گيرى
همانطور كه گفته شد، يكى از دشوارىهاى بحث از مفهوم سياست، ابهام در تعاريف و معنى آن است. امّا اين دشوارى، باعث نشده است كه مكتبهاى دينى، سياسى، اجتماعى و ... از ارائه ى نظرات خود در اين وادى كوتاهى نمايند؛ زيرا به طور كلى هيچ مكتبى نمىتواند با توجه به اهميت موضوع سياست از گفت وگو و ارائهى نظر دربارهى آن خوددارى كند.
1) فرق اساسى سياست اسلامى با سياست غربى در اين است كه سياست اسلامى بر مدار «هدايت» و سياست غربى بر مدار «قدرت» مىچرخد.
2) رابطه ى دين و سياست در اسلام، يك رابطهى منطقى و ماهوى است و اين دو، لازم و ملزوم يكديگر و جدايى ناپذير مىباشند.
3) ديدگاه اسلامى، نسبت به هستى جامعه و انسان، با ديدگاه غربى از نظر مبانى، اختلاف اساسى دارد.
4) سياست اسلامى داراى اصولى همچون امامت و رهبرى، بسط عدالت اجتماعى، دفاع از حقوق مردم بوده كه همهى آنها براى رسيدن به هدف سعادت انسان است.
5) تفاوت غايت سياست اسلامى با غايت سياست غربى، در رسيدن به سعادت است؛ درحالىكه سعادت در ديدگاه اسلامى به معناى تكامل نفس انسان و تقرب به درگاه الهى و درگاه الهى و در نوع غربى آن، منحصر به لذت دنيوى بوده و هدفاى ميانى مقدمهاى براى رسيدن به هدف غايى است.
6) از مهمترين گرايشهاى انديشه ى سياسى، مىتوان به گرايشهاى فلسفى، فقهى، كلامى و جامعهشناسى سياسى اشاره كرد كه نمايندگان هريك از آنها در مورد سياست اسلامى كه همان رسيدن به سعادت است، اتفاق نظر دارند؛ اگرچه اختلاف اساسى در باب سياست، در چگونگى اخذ تدبير است؛ زيرا تدبير در هر زمان و مكانى نسبت به مقتضاى آن متفاوت است.
كتابنامه
- اسكندرى، محمد حسين، نگاهى به مفهوم سياست، حوزه و دانشگاه، شمارهى 21.
- اخوان كاظمى، بهرام، عدالت در انديشههاى سياسى اسلام، بوستان كتاب، قم 1382.
- الخمينى، روح ا ... الموسوى، ولايت فقيه، امير كبير، تهران 1375.
- امام خمينى، صحيفهى نور، نشر و تنظيم آثار امام خمينى، تهران 1380.
- امام خمينى، كتاب البيع، ج 2، بىنا، قم، بىتا.
- پازارگاد، بهاء الدين، مكتبهاى سياسى، اقبال، تهران 1343.
- زنجانى، عميد، فقه سياسى، امير كبير، تهران 1372.
- جعفرى، محمد تقى، حكمت اصول سياسى اسلام، بنياد نهج البلاغه، تهران 1373.
- جعفرى، محمد تقى، فلسفه و دين، مؤسسهى فرهنگى انديشه معاصر، تهران 1370.
- جان بزرگى، احمد، اصول سياست و حكومت، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى، تهران، بىتا.
- جهانبزرگى، احمد، درآمدى بر تحول نظريهى دولت در اسلام، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى، تهران، بىتا.
- طاهرى، حبيب اللّه، تحقيقى پيرامون ولايت فقيه، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعهى مدرسين حوزهى علميهى قم، قم 1377.
- طوسى، خواجه نظام الملك، سياستنامه، جعفر شعار، تهران 1358.
- فوزى مترى نجار، سياست در فلسفهى سياسى اسلام، معارف، شمارهى 3.
- قدردان قراملكى، محمد حسين، كاركرد دين در انسان و جامعه، قبسات، شمارهى 28.
- عبد المحمد ابو الحميد، مبانى علم سياست، توس، تهران 1368.
- عنايت، حميد، انديشهى سياسى در اسلام معاصر، ترجمهى بهاء الدين خرمشاهى، خوارزمى، تهران 1366.
- عيوضى، محمد رحيم، درآمدى بر رويكرد جامعهشناختى دين در حوزهى دينپژوهشى، قبسات، شمارهى 27.
- لاسكى، هارولد، ج، مقدمهاى بر سياست، ترجمهى منوچهر صفا، كتابهاى جيبى، تهران 1354.
- محمدى، منوچهر، اصول سياست خارجى جمهورى اسلامى ايران، دادگستر، تهران، بىتا.
- محمدى رىشهرى، محمد (گرداآورنده)، ميزان الحكمه، مكتب الاعلام الاسلامى، قم 1403.
- مصباح يزدى، محمد تقى، حقوق و سياست در قرآن، مؤسسهى امام خمينى، قم 1379.
- مطهرى، مرتضى، تكامل اجتماعى انسان، دفتر انتشارات اسلامى، قم 1379.
- معرفت، محمد هادى، ولايت فقيه، مؤسسهى فرهنگى انتشاراتى التمهيد، قم 1377.
- مك آيور، ر. م، جامعه و حكومت، ترجمهى ابراهيم على كنى، بنگاه ترجمه و نشر كتاب، تهران 1354.
مودودى، ابو الاعلى، اسلام و تمدن غرب، ترجمهى ابراهيم امينى، نويد، قم 1348.
- ميلز، سى رايت، جامعهشناسى، شركت سهامى انتشار، تهران 1360.
- نجفى، موسى، تأملات سياسى در تاريخ تفكر اسلامى، پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، تهران 1375.
