موسسه صراط مبین

وحدت و انسجام ملی در بعد داخلی با چه آسیب‌هایی روبرو است و چه راهکارهایی را در این زمینه پیشنهاد می‌دهید؟
نگاه تک بعدی به مسائل از طرف دولت یکی از آسیب هاست. دولت باید این احساس را در خود برانگیزد که پدر ملت است. به سبب این که ما همه یک ملت و از یک ریشه هستیم و یک تاریخ و یک فرهنگ داریم. دولت باید مانند یک پدر به همه یکنواخت نگاه کند.
   نکته دیگر اهمیت دادن به هویت ملی و تاریخی ایران و نقش این موضوع در وحدت و یگانگی اقوام، مذاهب و مردم ایران است. اگر ناپایداری و دروغ قاجاریه نبود و بخش های زیادی از ما جدا نمی شد، اکنون بزرگترین کشور جهان را داشتیم. ما در مرکز جهان هستیم زیرا نیمروز جهان از آن ایران است. یعنی مرکز منطقه ای که از شرقی ترین جزایر ژاپن شروع می شود و تا غربی ترین جزایر یعنی جزایر خالدات یا همان قناری کنونی ادامه دارد، ایران است و اصلاً مرکز جهان، ایران است. ایران، فرهنگ و دانش را به همه  جهان داده است. اینها افتخاراتی است که باید به آن ها سرافراز باشیم.
نقش زبان را در وحدت و انسجام ملی ایران چقدر مهم می دانید؟
 کهن ترین زبان آریایی جهان، زبان اوستایی، پس از آن زبان پهلوی و سپس زبان فارسی است. اکنون هم گویش های مختلفی وجود دارد و همه به زبان فارسی صحبت می کنند که مانند پنج انگشت انسان به هم پیوسته می باشند. هیچ کشوری در دنیا به اندازه ما یگانگی ملی و یگانگی زبان ندارد. زیبایی یک درخت آن است که هر یک از برگ های آن شکل ویژه ای داشته باشد تا در کل به آن درخت شکوه خاصی ببخشد. اینکه شما می بینید زبان کردی اورامی، سورانی، شمال و ... با هم فرق می کند، این امر به زبان کردی زیبایی بخشیده است. در حقیقت مانند یک سمفونی بزرگ است که هر یک از این توده ها و زبان ها، یک گونه آواز دارند و جمع این آوازها  یک سمفونی بزرگ می شود که در جهان بی نظیر است.
  اگر همه یک زبان داشتند، فرهنگ ما تا این حد رشد پیدا نمی کرد. هیچ کشوری در جهان، فرهنگ ایران را ندارد. اگر چه ما از دبیرستان به زبان های خارجی و بعد به زبان عربی می پردازیم اما زبان فارسی در حقیقت قدرتمندترین، گسترده ترین، عمیق ترین و بهترین زبان جهان است و در آن شاخه های مختلف با همدیگر پیوند داشته و یکی هستند.
برای مقابله با هجمه دشمنان خارجی در تضعیف وحدت و انسجام ملی چه پیشنهاد‌هایی دارید؟
  اگر دولت نگاه یگانه به همه  نقاط ایران داشته باشد در بعضی از نقاط گله ایجاد نمی شود. مثلاً شما می-دانید که کردستان یک ناحیه ای بوده است که در تمام شدائد در دوران های کهن ایران، مدافع ایران بوده است. ما در شاهنامه می بینیم که در بعضی جنگ هایی که با تورانیان داریم، رستم حضور ندارد اما گودرز کشوادگان، سردار کردستان و گیو، پسرش حضور دارد و هیچ جنگی در زمان باستان نیست که گیو و گودرز در آن نبوده باشند. زمانی که آنها با این مهر در راه ایران جانفشانی کرده اند، انتظار دارند که دولت هم مانند پدر به اینها بنگرد. اما متأسفانه می بینید که در کردستان نارضایتی بدی به وجود آمده است و آنها به خاطر سنی بودن خودشان را جدا می پندارند یا فکر می کنند که دولت اینها را جدا می داند که تقریبا صحیح است و دولت نظر یگانه به ایشان ندارد.
  اگر در کردستان به جای اینکه استاندار شیعه بگذارند، یک استاندار سنی از خودشان بگذارند که گزینه-های مناسبی هم وجود دارد، خیلی از اتفاقات نمی افتد. کردستان الآن رنجیده است، چه آنهایی که خودشان را از ایران جدا می دانند و چه آنهایی که از ایران جدا نمی دانند! آنها می گویند که چرا باید به خاطر دینمان، دولت این نگاه را به ما داشته باشد؟ دینی که 1400 سال بوده است. گناه این کار متوجه اشخاصی است که جدا شده اند، نیست بلکه متوجه تیغه های تیزی است که آنها را از ایران جدا می کند و باید جلوی آن گرفته شود.
نقش رسانه ها و آموزش چیست؟ مثلاً راهکاری که برخی مطرح می کنند اینست که زبان کردی و مادری در مدارس تدریس شود. نظر شما راجع به این طور پیشنهادها چیست؟
متأسفانه امروزه دولت هیچ نظارتی بر روی دانشگاه ها ندارد و فقط از این بابت نظارت می کند که دانشجویان میتینگ برگزار نکنند! یعنی بر روی متون علمی هیچ نظارتی وجود ندارد.
باید دولت به فکر بیفتد که فردی که به عنوان وزیر علوم انتخاب می کنند واقعاً عالم باشد و یک هیئتی همراهش باشد که از دریچه های دانش به دانشگاه نگاه کند نه از دریچه های اعتصاب و ... اگر به اینجا برسیم آن وقت کم کم دانشگاه های ما درست می شود.
اطلاع مردم از تاریخ ایران، صرفاً چیزی است که تلویزیون یا سینما روایت می کنند. نقش رسانه ها در شناخت هویت واحد ایرانی و ایجاد وحدت و انسجام ملی چیست؟
باید کسی که ریاست صدا و سیما را متقبل می شود، دانشمند باشد و از یک سازمان سیاسی نیامده باشد. این نگرش باید باشد و نباید بترسیم. جمهوری اسلامی مستقر است و هیچ موضوعی نمی تواند برای جمهوری اسلامی خطرساز شود. ما هنوز برخی مواضع را محکم گرفته ایم و ترس داریم که نکند برای جمهوری اسلامی خطر داشته باشد. در کشور واقعاً مدیریت هنری و فرهنگی نداریم یعنی کسی هم که در بحث هنر یا فرهنگ به مدیریت می رسد و یک مقامی را به دست می گیرد صرفاً از پازل های سیاسی بیرون آمده است و صرفاً یک مدیریت انجام می دهد و اصلاً نگاه درستی به فرهنگ ندارد.
انقلاب اسلامی ایران با ایجاد نظامی اسلامی توانسته است فضای جدیدی در مناسبات میان دین و دولت به وجود آورد که تأثیر شگرفی بر نمودهای هویتی در ایران داشته است، به نظر شما چگونه می‌توان از تعامل میان دین و دولت برای تقویت وحدت و انسجام ملی بهره برد؟
در صورتی می شود که به همه  ادیان با دیدگاه مساوی نگاه کنیم و الآن که تقریباً اینطور هست، همه راضی هستند. به مذاهب هم باید یگانه نگاه کنیم تا آنها نرنجند و فکر نکنند که جدا هستند.
نباید برای اینها از واژه اقلیت استفاده شود. وقتی من پنج انگشت دارم، همه  اینها هرکدام یک کاری انجام می دهند که در اصل برای دست است و نمی توانیم بگوییم که اینها اقلیت هستند. مثلاً به جای اقلیت، باید بگویند عیسویان. به نظر من دولت باید مانند یک پدر باشد.
راهکار شما در این جهت چیست؟
بزرگترین کار اینست که صداوسیما مانند چشم دولت باشد. اگر ما تشیع را برترین افتخار و برترین مذهب اسلام بدانیم که می دانیم، کشورهایی هم هستند که تسنن را می دانند و این با آن درگیری ایجاد می کند. چرا اساساً باید این دو فرزند را به جان هم بیندایم. این 5 انگشت همه فرزندان این دست هستند و هرکدام یک کاری انجام می دهد که به جای خودش باید گرامی باشد. اگر دولت و نظام ما اینطور فکر بکند آنگاه یک عده  زیادی از مردم ما نمی رنجند.
ما این را داریم که بنی آدم اعضای یک پیکرند. این شعر سعدی است که به این شکل گفته و یکی از بزرگترین متفکران جهان بوده که خودش سنی بوده است. از این بالاتر می خواهیم؟ عطار که بزرگترین راهنمای عرفان ایران است، سنی بوده است. ما چرا باید با او بجنگیم؟ شیوه ی ستایش و مواضع احترام به یک دین، یک موضوع خصوصی است و در قلب ماست که نباید ظاهر بشود.
چگونه می‌توان بین شیعه و سنی وحدت ایجاد کرد؟
  اگر ما به نقاط اختلاف نگاه نکنیم و به نقاط ائتلاف نگاه کنیم، این مسئله حل می شود. مثلاً هیچکدام از سنی ها با حضرت علی(ع) مخالف نیستند. این یک فصل مشترکی است که می توانیم برای وفاق استفاده کنیم. اگر روی موارد اختلافی تکیه کنیم، 2 ضرر دارد؛ یکی اینکه گروهی را با خودمان دشمن کرده-ایم و دیگر اینکه گروهی را به خارج متمایل کرده ایم. امروزه در کردستان با وجود اینکه کرد ها یکی از اصیل-ترین تیره های ایرانی هستند، برخی هستند که می خواهند از ایران جدا شوند. برای اینست که ما از وجوه اختلاف استفاده کرده ایم و از وجوه ائتلاف استفاده نکردیم. بلوچستان هم همینطور است.
رسانه چگونه می‌تواند با بهره‌گیری از برنامه‌های مذهبی به تقویت انسجام ملی بپردازد؟
   اگر رسانه ها سرپرست فرهیخته  فرهنگی داشته باشند، خیلی از مشکلات حل می شود. متأسفانه در این مدت مشاهده نشده و همه دیدگاه های سیاسی داشته اند که آن هم دیدگاه سیاسی خودشان بوده است نه به نفع نظام. چون برخی کارها، موضوعات و نمایش ها را انجام و مطرح کرده اند که به ضرر نظام بوده است.
خلاصه راهکارها:
1. دولت به همه اقوام و مذاهب و ادیان در کشور نگاه پدرانه، مهربانانه و برایر داشته باشد.
2. حاکمیت باید با فرهنگ و تاریخ ایران همراه شود تا بتواند وحدت ملی را در سایه ایرانیت تداوم بخشد. در طول تاریخ همه اقوام، مذاهب و ادیان را زیر چتر خود داشته والان هم باید حفظ نماید.
3. زبان همه قومیت های ایرانی، ریشه فارسی دارد که این مسئله نقطه اتکای خوبی برای ایجاد وحدت و همدلی بین همه اقوام در کشور می‌تواند باشد.
4. استفاده از مدیران و حتی استانداران سنی در استان هایی که اکثر جمعیت آنجا سنی هستند.
5. باید در انتخاب مدیران فرهنگی و مسئولیت‌هایی مانند صداوسیما از افراد اندیشمند و قوی استفاده کرد و طوری نباشد که مسئولان رسانه صرفاً از سازمان های سیاسی یا نظامی باشند.
6. برای رعایت وحدت و انسجام نباید از واژه اقلیت برای ادیان و مذاهب استفاده کرد.
7. ریشه های تاریخی ایران و هویت ایرانی به همه اقوام و مردم معرفی، تبیین و تقویت شود.
8. در حوزه علمیه، کسانی که به مراحل بالای اجتهاد رسیده اند باید فرهنگ ایران را شناخته و شاهنامه را خوانده باشند.