گروه گفتمان و تحليل جمهوري اسلامي

ولايت فقيه( کارکرد و راهبرد)

هر انقلابي، از، لحظه شروع تا پيروزي، مراحل زيادي را طي مي کند و تحولات زيادي را به چشم مي بيند . براي اينکه اين مسير درست پيموده شود و انقلاب به نهايت مقصود خود برسد، وجود رهبري لازم است تا عمليات انقلاب را رهبري کند و در هر مرحله از انقلاب، در مقابل عوامل و منابع و موقعيت هاي متفاوت، تصميم مقتضي را بگيرد .

آنها با سلاح نطق و بيان، اصول ايدئولوژيک انقلاب را ساده و عامه فهم مي کنند . رهبران بسيج کننده پس از ايدئولوگ و پيش از مدير و معمار ظهور مي کنند . آنان شيوه و موعد بسيج نيروها، جبهه گيري ها و شعارهاي عملي انقلاب را تعيين مي نمايند .

در اين مقاله، با نگاهي به نقش نيروهاي مبارز در انقلاب اسلامي، رهبري امام خميني قدس سره به عنوان بسيج کننده نهضت، بررسي و کنکاش مي شود . مقاله با بررسي اوضاع ايران در سال هاي پيش از انقلاب آغاز مي شود . 

اقتصاد نابسامان، بحران عظيم اجتماعي - که خود مولود فساد دربار، مهاجرت روستاييان به شهرها، افزايش بيکاري و ... بود - اتخاذ سياست اختناق و سرکوب از سوي رژيم و در نهايت، تغيير در سياست خارجي آمريکا در دوره دموکراسي، باعث شد از سال 1356 وضعيت جديدي در ايران به وجود آيد .

در اين شرايط که فضاي سياسي کشور باز و رژيم انتقادپذير شده بود، حادثه اي رخ داد که مسير حرکت جامعه را کاملا تغيير داد: مقاله توهين آميزي در روزنامه اطلاعات هفدهم دي ماه 1356 درج شد و در آن، امام خميني قدس سره فردي ماجراجو و تنها مخالف اصلاحات خوانده شد .

با قيام نوزدهم دي ماه مردم قم و شهادت جمعي از معترضين و برگزاري چهلم هاي پي درپي در شهرهاي مختلف، جنبشي شکل گرفت که روز به روز بر شدت و حدت آن افزوده مي شد . در اين شرايط، امام خميني قدس سره، با بهره گيري از فرصت پيش آمده و با صدور اعلاميه هاي متعدد، قيام اسلامي ملت را به طور همه جانبه دنبال و هدايت کردند . در هفدم شهريور 1357، در ميدان ژاله تهران کشتار عظيمي رخ داد که آن نيز مبارزه مردم را شدت بخشيد .

امام خميني قدس سره، ضمن تقدير از مردم، شعور سياسي و ديني آنان را در حد عالي خواند . امام خميني قدس سره، بر خلاف نظر آنان که با وجود حکومت نظامي، ادامه مبارزه را صلاح نمي دانستند، بر ادامه مبارزه اصرار داشتند و پيروزي نهضت را پيش بيني مي کردند .