ظرفیّت‌سنجی امکان به‌کارگیری پارلمانتاریسم در جمهوری اسلامی ایران

  • دوشنبه, 04 فروردين 1399 07:39
  • بازدید 1055 بار

امکان سنجی ایجاد نظام پارلمانی در جمهوری اسلامی ایران

تفکیک قوا در کشورهای جهان در قالب سه ساختار عمده ریاستی، پارلمانی و نیمه‌ریاستی ظهور یافته است. اقتضائات متناسب با زیست­ بوم مذهبی، فرهنگی و جغرافیایی خاصّ در اداره هر کشور، باعث شکل‌گیری گونه­ ای خاصّ از ساختار سیاسی شده است که بتواند کارکردهای حدّاکثری داشته باشد و غایات نظام سیاسی را محقّق کند. بر این ­اساس، جمهوری اسلامی ایران، با عنایت به اقتضائات بومی و مذهبی خویش، ساختاری منحصربه‌فرد در قالب استقلال قوا برگزیده که بر تفکیک قوا، ذیل نظریه ولایت فقیه مبتنی است و از حیث ساختاری، به ساختار نیمه ­ریاستی شبیه است که به انتخاب مستقیم رئیس‌جمهور و نمایندگان پارلمان از سوی مردم و استقلال هر کدام نسبت به دیگری حکم می‌کند. با عنایت به تجربۀ استفاده از ساختار استقلال قوا در سالیان پس از انقلاب که در مواردی به چالش منجر شده، این تحقیق، با نظر به مبانی فقه سیاسی شیعه و بر اساس روش مبتنی بر رویکرد اجتهادی فقیهان، پرسش از ظرفیّت‌سنجی امکان به‌کارگیری ساختار پارلمانی در نظام جمهوری اسلامی را مدّ نظر قرار داده و در پاسخ به این پرسش، بر این باور است که گرچه هیچ­کدام از دو ساختار ریاستی و پارلمانی در نظام اسلامی متعیّن نیست، اموری چون: «امکان استناد حدّاکثری ساختار منطبق بر پارلمانتاریسم، به مبانی دینی»، «امکان کارآمدسازی نظام سیاسی به ‌واسطه همگرایی قوه مقنّنه و مجریه» و «هزینه­ فایده‌هایی که براساس ساختار پارلمانی، ایجاد می‌شود»، می­تواند به اولویت ساختار پارلمانی نسبت به ساختار ریاستی در نظام جمهوری اسلامی ایران حکم بدهد.

منبع

برگرفته از مقاله «ظرفیّت‌سنجی امکان به‌کارگیری پارلمانتاریسم در جمهوری اسلامی ایران»

از دکتر سید سجاد ایزدهی
برای دریافت اصل مقاله به سامانه فقه حکومتی کلیک کنید.

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)

نظر دادن

پیام هفته

مصرف کردن بدون تولید
آیه شریفه : وَ لَنُذيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنى‏ دُونَ الْعَذابِ الْأَکْبَرِ ... (سوره مبارکه سجده ، آیه 21)ترجمه : و ما به جز عذاب بزرگتر (در قیامت) از عذاب این دنیا نیز به آنان می چشانیم ...روایت : قال أبي جعفر ( ع ): ... و لله عز و جل عباد ملاعين مناكير ، لا يعيشون و لا يعيش الناس في أكنافهم و هم في عباده بمنزله الجراد لا يقعون على شيء إلا أتوا عليه .  (اصول کافی ، ج 8 ، ص 248 )ترجمه : امام باقر(ع) مي‌فرمايد: ... و خداوند بدگانی نفرین شده و ناهنجار دارد که مردم از تلاش آنان بهره مند نمی شوند و ایشان در میان مردم مانند ملخ هستند که به هر جیز برسند آن را می خورند و نابود می کنند.

ادامه مطلب

موسسه صراط مبین

نشانی : ایران - قم
صندوق پستی: 1516-37195
تلفن: 5-32906404 25 98+
پست الکترونیکی: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید