با آسیب های مهم تبلیغات انتخاباتی آشنا شویم !

  • شنبه, 26 بهمن 1398 23:35
  • بازدید 2189 بار

آنچه مد نظر ماست، تبلیغات انتخاباتی است که هر یک از قوانین مذکور موادی را به آن اختصاص داده اند. از جمله قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی در فصل ششم به مبحث تبلیغات در انتخابات پرداخته است، قانون انتخابات ریاست جمهوری نیز فصل ششم خود را به تبلیغات کاندیداها اختصاص داده است.

مبحث اول. آسیب های تقنینی
در کشور ما در حوزه ی انتخابات قوانین متعددی وضع شده که می توان به قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، قانون انتخابات ریاست جمهوری، قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران، قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، قانون نظارت شورای نگهبان بر بر انتخابات مجلس شورای اسلامی و دستورالعمل فعالیت تبلیغاتی انتخابات در فضای مجازی اشاره کرد.
البته طرح ها و لوایحی نیز با تکیه بر محور انتخابات تدوین شده اند که در حال بررسی هستند یا مسکوت مانده اند. از آن جمله می توان لایحه شفاف سازی منابع مالی و هزینه های انتخاباتی داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی و طرح نحوه ی فعالیت احزاب را نام برد.
آنچه مد نظر ماست، تبلیغات انتخاباتی است که هر یک از قوانین مذکور موادی را به آن اختصاص داده اند. از جمله قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی در فصل ششم به مبحث تبلیغات در انتخابات پرداخته است، قانون انتخابات ریاست جمهوری نیز فصل ششم خود را به تبلیغات کاندیداها اختصاص داده است.
قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران نیز در مواد 67 مکرر 2 و 3 به موضوع هزینه ی برگزاری انتخابات و تبلیغات رسانه ای می پردازد.
موضوع آسیب های تقنینی تبلیغات انتخاباتی متوجه دو نوع از آسیب هاست؛ نوع اول آسیب هایی است که در خود قانون وجود دارد، یعنی فقد قوانین مناسب در مورد تبلیغات یا تناقض در برخی از قواعد وضع شده از سوی مقنن در رابطه با امر تبلیغات انتخاباتی؛ اما نوع دوم آسیب هایی هستند که در قالب عدم احترام به همین قوانین وضع شده، هرچند ناکافی و دارای اشکال، رخ می دهند.
قوانین انتخاباتی کشور ایران در بعد نظارت قانونی بر مسائل مالی انتخابات در سه جنبه ضعف دارد: الف) ضعف در نظارت بر میزان هزینه هاي صرف شده براي تبلیغات. ب) ضعف در نظارت بر نحوه ی هزینه کرد منابع مالی نامزدها. ج) ضعف در نظارت بر منبع تأمین این هزینه ها با نگاهي به قانون انتخابات مجلس شوراي اسلامي مي توان مشاهده كرد كه ماده يا موادي به اصل صداقت اختصاص داده نشده و جاي خالي آن در مواد قانوني نمايان است. (درستی، 1393: 103)

مبحث دوم. آسیب های فرهنگی اجتماعی
برخی از موارد آسیب های شناسایی شده در بستر روابط اجتماعی ناسالم و بدون اینکه در قوانین و مقررات لازم الاجرای کشور ممنوعیتی متوجه آنها باشد، انجام می پذیرد.
از جمله ضعف هایی که در حوزه ی فرهنگی در امر تبلیغات به چشم می خورد گرایش کاندیداها به تبلیغات قومیتی است. تکیه ی کاندیداها بر قومیت گرایی در قالب مسائلی چون تحریک قومیت ها و دامن زدن به اختلافات یا حساسیت های قومی و مذهبی برای کسب آراء بیشتر نمود می یابد. امری که نتیجه ای جز نفاق و کاهش وحدت در پی نخواهد داشت.
عدم همکاری در اجاره دادن محل ستاد و مانند آن به نامزدهای بخش ها و شهرهای دیگر در حوزه هایی که از دو یا چند بخش و شهر تشکیل شده اند نیز متأثر از همین برخورد قومیتی است و نشان از نگاه غریبه انگارانه ی افراد نسبت به یکدیگر دارد.هم چنین مواردی چون ایجاد ممانعت و اخلال در روند کار برخی ستاد ها و نامزدها توسط عوامل دیگر نامزدها و گروه های فشار و نیروهای مسلح، تکیه بر روش های شور و هیجانی و احساسی به جای تفکر و تدبر و ارائة‌ برنامه و مسؤولیت پذیری، سو‌ء استفاده از تریبون های رسمی و عمومی همه می توانند از جمله آسیب هایی نام برده شوند که ریشه در ضعف فرهنگی بازیگران عرصه ی انتخابات و تبلیغات انتخاباتی دارند.
اما شاید مهم ترین آسیب اجتماعی در عرصه ی انتخابات که در مرحله ی تبلیغات انتخاباتی خود را نشان می دهد، نبود تشکیلات و احزاب سازمان یافته در کشور است. امروزه در یک کشور دموکراتیک، مردم خواست خود برای انتخاب نمایندگان واقعی خود را، از رهرزن گروه ها و احزاب پی می گیرند.
احزاب سیاسی با سازمان دادن به اندیشه ها و گرایش های سیاسی موجود در جامعه، در عین حالی که عامل تقسیم کردن و متشکل ساختن مردم به شاخه های گوناگون اند، عامل نزدیک کردن و تلفیق نمودن خرده گرایش های فردی و اجتماعی در قالب دکترین ها، ایدئولوژی ها و یا نظام های اندیشه های کم و بیش منسجمی می باشند. این معنی طبعاً به مبارزات انتخاباتی ابعاد عمیق تری می بخشد و مفهوم موضوعات مورد مبارزه را از شکل فردی و گاهی سطحی خارج کرده و بدان رنگ و بویی فلسفی، اجتماعی و فرهنگی ی افزاید و صورت مسائلی سازمان یافته تر و پیش اندیشیده تر به بازار سیاست عرضه خواهد کرد. (قاضی، 1389: 324)
وقتی حزب در جامعه وجود داشته باشد و عرصه ی انتخابات را به دست بگیرد، برنامه محوری در تبلیغات، جای وعده های پوچ را می گیرد. اما نبود چنین احزابی به معنای واقعی، سبب می شود که تبلیغات انتخاباتی به دور از هر قاعده ای و بر اساس عواطف و هیجانات آنی و وعده های موقتی و با ترجیح منافع شخصی و گروهی بر مصالح عمومی و ملی و نیز ترجیح منافع کوتاه مدت بر آینده نگری و دور اندیشی اتفاق بیفتد. وقتی کاندیداها بدون دارا بودن پشتوانه ی تشکیلاتی مطمئن و سازمان یافته و دارای برنامه های مشخص به فعالیت انتخاباتی می پردازند،  بزرگ نمایی و گزافه گویی دربارة برنامه های پیشنهادی، عدم هماهنگی شعارها با مقدورات علمی و اهداف و برنامه های واقعی اتفاقی قابل پیش بینی است.

مبحث سوم. آسیب های اخلاقی
کاربرد ادبیات موهن و ضد اخلاقی در تبلیغات و سخنرانی ها و نطق های انتخاباتی، تخریب ، تهمت ، ‌اهانت و بی احترامی نسبت به احزاب ، جریان ها و نامزدهای رقیب و طرفداران آن ها (با وجود ممنوعیت قانونی)، ارسال پيامك های خلاف واقع در کناره گيري بعضی از نامزدها در ایام و ساعات آخر که امکان جبران آن نیست، طرح مسائل شخصی و خانوادگی نامزدها در قالب تبلیغات در سایت ها و شب نامه ها، برگزاری میتینگ ها و کنفرانس های مختلط بدون رعایت تشریفات قانونی و اخلاقی، استفاده ی خلاف قانون و اخلاق از رسانه های مجازی در جهت تخریب نامزدها و فضای انتخابات و کارگزاران آن، فریب کاری و دروغ گویی و دادن وعده های گزاف و غیرقابل تحقق و بالا بردن توقعات مردمی به منظور جلب آراء بیشتر (اسلامی، ؟، ؟) علاوه بر اینکه بر اساس موازین بین المللی از جمله مواردی هستند که باید در قانون مورد توجه قرار گیرند، ریشه در ضعف در حوزه ی اخلاق دارند.

مبحث چهارم.آسیب های اقتصادی
سوء استفاده از نیاز اقتصادی مردم و بیان وعده های دروغین اقتصادی برای ترغیب آنها به رأی با انگیزه ی بهبود وضع اقتصادی زندگی، به کارگیری رویه ی تهدید و تطمیع در تبلیغات انتخاباتی، خرید اقلام سرمایه ای براي هیئات، مساجد، حسینیه ها و مراکز عام المنفعه در آستانة انتخابات (ریا کاری)، توزیع رایگان مصالح ساختمانی در میان مردم و مراکز عام المنفعه (ریا کاری)، اسراف و ریخت و پاش های غیر ضروری در تبلیغات، استفاده از امکانات و بودجه ی بیت المال و دولت در تبلیغات انتخاباتی، هرچند به انتشار یک مصاحبه در یکی از مطبوعات عمومی و دولتی.
ناگفته نماند که مردم نیز با رأی دادن غیر متعهدانه و بدون کسب آگاهی دقیق از انتخاب شوندگان، بی تفاوتی سیاسی و عدم کسب آگاهی نسبت به شایستگی های لازم جریان ها و احزاب و گروه های سیاسی کشور، بی توجهی به لزوم انتخاب اصلح با عنایت به مصالح دینی و ملی، رفتار توده وار و بدون تفکر در انتخابات و غلبه ی تمایلات احساسی و عاطفی در رأی دادن بر بروز آسیب های مذکور دامن می زنند.

منبع

برگرفته از پژوهش نامه افق مکث با موضوع «آسیب شناسی تبلیغات انتخاباتی با تاکید بر انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری شهر مقدس قم» از دکتر سید احمد حبیب نژاد

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)

نظر دادن

پیام هفته

مصرف کردن بدون تولید
آیه شریفه : وَ لَنُذيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنى‏ دُونَ الْعَذابِ الْأَکْبَرِ ... (سوره مبارکه سجده ، آیه 21)ترجمه : و ما به جز عذاب بزرگتر (در قیامت) از عذاب این دنیا نیز به آنان می چشانیم ...روایت : قال أبي جعفر ( ع ): ... و لله عز و جل عباد ملاعين مناكير ، لا يعيشون و لا يعيش الناس في أكنافهم و هم في عباده بمنزله الجراد لا يقعون على شيء إلا أتوا عليه .  (اصول کافی ، ج 8 ، ص 248 )ترجمه : امام باقر(ع) مي‌فرمايد: ... و خداوند بدگانی نفرین شده و ناهنجار دارد که مردم از تلاش آنان بهره مند نمی شوند و ایشان در میان مردم مانند ملخ هستند که به هر جیز برسند آن را می خورند و نابود می کنند.

ادامه مطلب

موسسه صراط مبین

نشانی : ایران - قم
صندوق پستی: 1516-37195
تلفن: 5-32906404 25 98+
پست الکترونیکی: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید