این کتاب مشتمل بر سه بخش کلی است. بخش اول در هشت فصل به شناسایی وضعیت مساله می پردازد. مروری کلی بر سخنان رهبر انقلاب اسلامی، دیدگاه های بزرگان و اساتید حوزه، نتیجه پیمایش های مرتبط در مساله تغییر متون آموزشی و مروری تاریخی بر تحولات متون درسی بخش اول را شکل می دهند.
در بخش دوم با نگاهی عام تر نظام آموزشی حوزه در چهار محور بایسته ها، آسیب ها، عوامل آسیب ها و راهکاری حل مساله در 170 منبع علمی موجود مرتبط به حوزه های علمیه پایش شده است و نتایج به شکل تیتروار منعکس گردیده است.
در بخش سوم نیز چندین مصاحبه برای شناسایی بهتر اقدامات انجام شده و راهکارهای حل مساله از بزرگان و اندیشمندان حوزوی منعکس شده است. مسئول سابق مرکز تدوین متون ( حجت الاسلام مختاری) و مسئول فعلی این مرکز (حجت السلام جزایری) توضیحاتی مبسوط از آنچه شده یا در دست انجام است، فرموده اند و اساتید و مولفان حوزوی (حجج اسلام  شاهرودی، مرتضوی، الهی فر) راه های اصلاحی مد نظر خویش را تبیین فرموده اند و حجت السلام اکبرنژاد نیز به بسط اندیشه خود در این باره پرداخته است.
امید است این اثر گامی هر چند کوچک در راه اصلاح مساله محسوب شود و بخشی از افراط و تفریط ها در این امر را درمان نماید.