چاپ کردن این صفحه

استاد ارسطا: توجه به مبدا و معاد، اصلی ترین ویژگی علوم انسانی اسلامی است

یازدهمین جلسه از سلسله دروس حقوق عمومی در قرآن با تدریس حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا در موسسه مطالعاتی صراط مبین برگزار شد. در این جلسه که با محوریت آیات 211 و 212 سوره مبارکه بقره برگزار شد، برای هرکدام از این آیات مبارکه تفاسیر و مصادیقی ذکر گردید که به کارگیری آن ها موجب رشد و ارتقای جامعه اسلامی می شود. در ادامه برخی از مهم ترین نکات جلسه ذکر می شود.

متن آیه: سَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ كَمْ آتَيْنَاهُم مِّنْ آيَةٍ بَيِّنَةٍ ۗ وَمَن يُبَدِّلْ نِعْمَةَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَتْهُ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ (211 بقره)
ترجمه آیه: از بنى اسرائیل بپرس: «چه اندازه نشانه هاى روشن (و نعمت هاى فراوان) به آنها دادیم؟» و کسى که نعمت خدا را، پس از آن که به سراغش آمد، تبدیل کند (و در مسیر خلاف به کار گیرد، گرفتار عذاب خواهد شد) که خداوند سخت کیفر است.
نکات حقوق عمومی آیه:
• سیاست های دولت اسلامی می بایست بر این امر قرار گیرد که با تربیت افراد و نخبگان متعهد، نسبت به استخراج بیناتی که بر حقانیت دین اسلام منتهی می شوند، اهتمام ورزد.
• بر این اساس راه تعامل با امت های گذشته نیز هموار گردیده و دینداری در میان مردم جهان استقرار پیدا می کند.
• این کنکاش ها می تواند زمینه ساز گفت و گوی ادیان و تمدن ها شود.
• دولت اسلامی می بایست با اهل کتاب تعامل فرهنگی داشته باشد.
• کفران نعمت توسط مردم و دولت اسلامی باعث از بین رفتن نعمات برای آن ها می شود.
• وظیفه ای که برای مردم تعریف می شود این است که هیچگاه در برابر مشکلات دیگران بی اعتنا نباشند.
• سیاست نظام اسلامی می بایست مبنی بر تقلیل کمبودهای جامعه باشد.
• امام صادق(ع) می فرماید: مَن عَظُمَت نِعمَةُ اللّه ِ علَيهِ اشتَدَّت مَؤونَةُ النّاسِ علَيهِ ، فاستَديموا النِّعمَةَ باحتِمالِ المَؤونَةِ و لا تُعَرِّضوها لِلزَّوالِ ، فقَلَّ مَن زالَتَ عَنهُ النِّعمَةُ فكادَت أن تَعودَ إلَيهِ .یعنی: کسی که نعمت بر او زیاد باشد نیاز مردم بر او نیز زیاد خواهد شد و اگر این صاحب نعمت به رفع نیاز مردم اقدام کند، نعمت الهی را بر خود افزونی بخشید است. ولی اگر چنین نکند نعمت را در معرض زوال قرار داده است.

متن آیه: زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَيَسْخَرُونَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا ۘ وَالَّذِينَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ (212 بقره)
ترجمه آیه: زندگى دنیا براى کافران زینت داده شده است; (از این رو) افراد باایمان (و تهى دست) را مسخره مى کنند; در حالى که پرهیزگاران در روز رستاخیز، بالاتر از آنان هستند; و خداوند، هر کس را بخواهد بدون حساب روزى مى دهد.
نکات حقوق عمومی آیه:
• آن چیزی که باعث می شود زندگی دنیا جلوه پیدا کرده و در نظر مردم زینت داده شود"کفر" است.
• وقتی کفر موجب جلوه دنیا در زندگی انسان می شود، به این مهم پی برده می بریم که اعتقاد در نگاه انسان به جهان تاثیر جدی دارد.
• این دیدگاه آثار زیادی در پی دارد که از جمله مهم ترین آن ها تاثیر فراوان بر علوم انسانی است. طبیعتا علوم انسانی طراحی شده با چنین دیدگاهی با علوم انسانی اسلامی متفاوت خواهد بود.
• توجه به مبدا و معاد اصلی ترین ویژگی علوم انسانی اسلامی است.
• مومنان می بایست در برابر تمسخرکافران خود را تقویت کنند. چراکه تمسخر یک جنگ روانی است و برای ضربه زدن به نظام اسلامی به کارگرفته می شود. مانند جنگی که علیه پیامبر اکرم(ص) راه انداختند.
• در برابر جنگ روانی دشمنان می بایست اقدام فعالانه صورت گیرد، نه منفعلانه.
• دولت اسلامی می بایست همواره سیاست خود را بر تحفظ در برابر کافران قرار دهد.
• امید دادن و دلداری مردم یک شیوه الهی است که دولت اسلامی نیز نباید از آن غافل شود.
• دولت اسلامی می بایست اموری که موجب آسایش خاطر مومنان می شود را زیاد کنند.
• سیاست فرهنگی دولت اسلامی می بایست بر اساس استدلال و بیان روشن باشد.
• مقصود خداوند این نیست که بدون حساب و کتاب به هرکس که بخواهد روزی می دهد؛ بلکه مقصود این است که این نوع روزی دادن خداوند برای مردم قابل درک نیست.

این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)