کتاب «دین و حاکمیت» با نگاهی تحلیلی، مقایسه ای و انتقادی به انواع حاکمیت ها، حاکمیت اسلامی، ویژگی ها و امتیازات آن تبیین شده است.
حاکمیت، از عمده ترین عناصر یک جامعه سیاسی است که همه ابعاد زندگی اعضای آن رابطه نزدیک دارد و از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حاکمیت، منشأ قانون حاکم بر جامعه است و خود، ثمره بینش ها، ارزش ها، دین و اخلاق جامعه بوده، بر اساس آن ها نمود پیدا می کند. از این رو، هر دین یا مکتبی، متناسب با جهان بینی خود، نوع خاصی از حاکمیت را ایجاد خواهد کرد.
در یک نگاه کلی، حاکمیت های موجود در سطح جهان و در طول تاریخ را می توان بر سه نوع طبیعی، قراردادی و یا دینی تقسیم کردکه از مکتب های حقوق طبیعی یا قراردادگرا و یا ادیان و متناسب با آموزش های آن ها، به شکل خاصی نمود پیدا کرده اند.
اسلام نیز که دین فراگیر و آیین زندگی اجتماعی است، بر نوع خاصی از حاکمیت تأکید می کند که شناخت آن برای مسلمانان ضروری می نماید. در این اثر با نگاهی تحلیلی، مقایسه ای و انتقادی به انواع حاکمیت ها، حاکمیت اسلامی، ویژگی ها و امتیازات آن تبیین دقیق تری شده است.
در بخشی از این کتاب آمده است: «به احتمال قوی، تعبیر متون دینی از حکومت به ولایت، برای توجه دادن به همین حقیقت باشد که چون کنترل رفتار اجتماعی افراد، یا به وسیله عشق و ایمان و عواطف به دست می آید و یا به وسیله ایجاد ترس و تهدید که زاده اقتدار و اعمال زور و قدرت حکومتی است، ولایت مثل سکه، دو رویه دارد و مشتمل بر این دو حقیقت کنترل کننده اعمال است. از این روست که ولایت، هم به معنای عشق و دوستی و محبت است و هم به معنای اقتدار و حکومت، هم نوید پاداش و نعمت می دهد و هم به جزا و کیفر و زندان و شلاق تهدید می کند.
پس اینکه افرادی درباره مفهوم ولایت، به مخالفت و درگیری با هم می پردازند، یکی می گوید به معنای محبت و دوستی است و دیگری می گوید به معنای اقتدار و حکومت، این اختلاف بی حاصلی است و صد در صد ولایت مشتمل بر این هر دو حقیقت هست و باید باشد، ولی همان طور که در بالا گفتیم، به یقین کفه حقیقت نخست، همیشه باید سنگین تر باشد؛ زیرا دولت اسلامی، بیش از آن که بخواهد بر تهدید و کیفر تکیه نماید باید با راهبردها و راهکارهای ویژه خود، عشق و ایمان و محبت دیگران را به دین و دستورهای دینی و دستگاه حکومتی جلب کند. البته در مواردی که عامل عشق و ایمان و عواطف مذهبی کار ساز نیست، ناگزیر است عامل کیفر و مجازات را به کار گیرد.»
عناوین این کتاب شامل دو بخش می شود؛ بخش اول رابطه دین و سیاست است که در دو فصل «اندیشمندان مسلمان و رابطه دین و سیاست» و «رابطه دین و سیاست از نگاه دین» سامان یافته است.
بخش دوم؛ «اسلام و حاکمیت» نیز از سه فصل: «حاکمیت انحصاری دین»، «ابعاد و انواع حاکمیت» و «حاکمیت اسلام در غیبت امام» تشکیل شده است.
کتاب «سیری در حاکمیت »؛ دین و حاکمیت» به قلم محمد حسین اسکندری در سال 1391 با شمارگان 2000 نسخه در 289 صفحه با قیمت 4600 تومان به همت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با همکاری سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)  منتشر شده است.