مقدمه
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحيم
ولايت به معني قرب است ولي وقتي بحث ولايت خدا به ميان مي‌آيد به معني ولايت تكويني است، و يكي از اسماء الهي «وَلي» است.
قرآن مي‌فرمايد: «فَاللَّهُ هُوَ الْوَلي» يعني نه تنها خدا ولايت دارد، بلكه تنها ولي، خدا است، و بقيه به اذن خدا، ولي مي‌توانند باشند. انبياء الهي مظهر اسم ولي بودند و لذا از آنها كارهاي فراواني ساخته بود. و در درجه پائين آن، مؤمن است است كه ولي چشم و گوش خويش است و بر خيالات خود ولايت دارد، و اين حداقل ولايتي است كه انسان بايد تحصيل كند.
چون ولايت به معني قرب است، اگر موجودي به حق نزديك شد، آثار حق در او ظهور مي‌كند و محصول آن محبت صادق و نصرت صادق است. اگر ولايت انسان نسبت به شئونات نفس خويش تقويت بشود، نسبت به شئونات خارج هم ولايت پيدا مي‌كند.
خداي سبحان خبر مي‌دهد كه عده اي اولياء الهي هستند و خداي سبحان هم ولي آنهاست: «اَلا اِنَّ اَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِم وَ لا هُمْ يَحْزَنُون» يعني عده‌اي ولي‌الله هستند و لازمة ولايتشان آن است كه خوف و حزن را به سوي آن ولايت راهي نيست، و هم اينها اولياء الهي هستند، و هم خداي سبحان ولي آنهاست. چنانچه مي‌فرمايد: «اللَّهُ وَلِي ّ الَّذينَ آمَنُوا».
