موسسه صراط مبین

ما باید به آموزه های اسلام بازگردیم و چاره‌ای هم از آن نداریم. اگر مخاطبان حوزوی در مسیر سالم فکری و عملی اقتصادی قرار بگیرند نهادهای وابسته به مردم مانند حوزه‌های علمیه سامان پیدا می‌کنند. حالا که ما در یک بستر نامناسب اقتصادی قرار گرفته ایم و متاسفانه نظام های ناسالم دیگر مثل نظام ناسالم سلامت، نظام ناسالم سیاسی و نظام‌های ناسالم اجتماعی و فرهنگی هم به آن افزوده شده، اگر بخواهیم منهای این نظام های ناسالمی که تاثیر و تاثر بر هم دارند نظام اقتصادی حوزه را پایه‌ریزی کنیم گرچه بسیار سخت است اما می توان مسکن‌هایی را تجویز کرد.
این که رهبر معظم انقلاب فرمودند: «حوزه مادر نظام است» مفهومش این است که اگر فرزند قدرتی دارد و پدر و مادرش نیازی دارند بر او واجب است که آنها را تامین کند ولی متاسفانه ما شاهد بودیم و هستیم که نظام ما در حد یک دانشگاه کوچک هم نمی خواهد حوزه را تامین کند حال اینکه این مساله به خاطر نقص و کم کاری مدیران حوزه است یا دولتیان یا هر دو، این قابل بررسی است.
اینکه می گویند نمی خواهیم وابسته باشیم فکر غلطی است که در ذهنشان وجود دارد. سخن من با این آقایان این است که چرا فکر می‌کنید اگر از دولت پولی بگیرید وابسته می شوید؟ شما ریاست و مدیریت خودتان را انجام دهی، حتی دولت از شما بازخواست هم نمی کند. این نکته انحرافی در ذهن برخی مدیران ارشد حوزه ضربه زیادی به حوزه زده است و اینها در این زمینه مسئولند، چرا که از برخی از آنها که می‌پرسیم حالا که کمک دولت را رد می کنید حوزه باید از کجا تامین شود؟ جایگزینی هم برای آن مطرح نمی کنند. به نظر بنده این فکر اشتباهی است که ما دولت را از پشتیبانان حوزه منها کنیم. دولت باید کمک های خودش را در عرصه گوناگون به خصوص در عرصه عمرانی مدارس علمیه انجام دهد. هیچ شهری نباید باشد مگر اینکه یک مدرسه علمیه بزرگ برادران و خواهران در آن تاسیس شده باشد. این کار از عهده خیرین به تنهایی برنمی‌آید.
مسئولان حوزه باید این میدان را باز کنند به طوری که هر کس از هر جای جهان می‌خواهند برای حوزه کاری انجام دهند به راحتی بتواند. ما وقتی شعار حکومت جهانی امام مهدی (عج) را سر می‌دهیم باید حوزه ای در خور این شعار داشته باشیم. متاسفانه نگاه برخی از مسئولان ما شعاری است و برایشان کفایت می‌کند که مثلا چند هزار طلبه در حوزه درس می‌خوانند یا مثلا ده هزار ورودی سالانه داشته باشند در حالی که ما اگر نگاه جهانی داشته باشیم و همه تشنگان معارف در همه جهان را در نظر بگیریم باید جذب میلیونی داشته باشیم. در همین کشور عربستان که در کنار ماست فقط جناح دیوبندی ها که وابسته به نظام حاکم و حامی داعش هستند 2 و نیم میلیون طلبه دارند. کشوری که داعیه و برنامه جهانی هم ندارد.
 خیرین باید طرح‌های حوزه را دقیق بدانند. این طرح ها باید در یک سایت به صورت کامل توضیح داده شود تا خیرین بتوانند ثبت نام کنند و کمک های خود را ارائه دهند. به صورت مکرر دیده شده کسانی خواسته اند به گونه ای به حوزه کمک کنند اما نمی‌دانند طرح و نقشه توسعه کمی و کیفی حوزه چگونه است. امروز متاسفانه نقشه تبلیغی، پژوهشی و آموزشی درستی در حوزه نداریم. این نقشه ها وقتی تهیه و تدوین شود به پیوست و پشت بند آن، مسایل اقتصادی هم درست می‌شود و چه بسا که این طرح ها بستر ساز نظام اقتصادی حوزه شود.
یک نگاه هم به خود حوزه هست که در عرصه اقتصاد وارد شود. چه ایرادی دارد که بخشی از حوزه درآمدزایی داشته باشد، مخصوصا در عرصه هایی که نزدیک به علوم حوزوی است مثل بیمارستان طب اسلامی. این می تواند در بحث اقتصاد مقاومتی هم کمک کند. موافقت اصولی هایی که می‌توان برای کارخانجات در استان های مختلف گذاشت می تواند حوزه های علمیه استانها را از حیث مسایل اقتصادی خودکفا کند.
 ما به بازتعریف نظام های آموزشی، فرهنگی، تبلیغی و اقتصادی حوزه نیاز داریم. به مردانی نیاز داریم که بین المللی بیندیشند تا بر این اساس امکانات بین المللی درخواست کنند. قم امروز دیگر یک شهر عادی نیست، هر چند داخل ایران است ولی فراملی و بین المللی است. از کشورهای زیادی اینجا درس می‌خوانند ولی آیا حوزه هایی که در قم ساخته می شود حوزه بین المللی است؟

باید برای هر طلبه یک پرونده ویژه تشکیل شود و نسبت به استعداد، توانایی ها و ظرفیتش شهریه خاص برای او در نظر گرفته شود. برخی عنوان طلبگی را یدک می کشند اما هیچ کاری در راستای طلبگی انجام نمی دهند. کسی که نقشی در رسالت تربیت دینی اجتماع ندارد طلبه محسوب نمی شود، بنابراین باید شهریه اش قطع شود اما کسی که توانایی نخبگی در عرصه های مختلف دارد حیف است که یک شهریه عادی به او داده شود. او نخبه است و باید تامین شود.
این که شهریه ها در یکجا تجمیع شود امر مطلوبی است ولی هر مرجعی خوب است که دفتر خودش را داشته باشد و حساب و کتاب مالی اش مشخص باشد و معلوم باشد به چه کسانی چقدر شهریه داده است، ولی با این حال تجمیع و پرداخت همزمان شهریه امر مطلوب و خواسته بسیاری از طلاب و مسئولان حوزه است.
اینکه ما تمام مشکلات معیشتی طلاب را متوجه مراجع کنیم خطای آشکار است و همان نگاه سنتی است که در حوزه وجود داشته و متاسفانه الان هم این فکر از سوی برخی در حوزه پمپاژ می شود. حوزه خودش باید اقدام جدی کند. مراجع بزرگوار هم یک بخشی از هزینه را تامین می کنند.
اگر بستر آموزش حوزه مناسب باشد و در نظام آموزشی حوزه به استعدادهای طلبه توجه و هدایت شود این طلبه پس از چند سال یک پژوهشگر، مبلغ، مدرس و استاد موفقی در یک زمینه تخصصی می شود و در این صورت قطعا جامعه او را تامین خواهد کرد و نیازی به حوزه نخواهد داشت.
اینکه گفته شد در حوزه اراده ای برای حل برخی مسائل نیست یک نمونه اش این است که در آموزش و پروش فقط و فقط در دروس قرآن و دینی و معاونت پرورشی به هزاران نیروی متخصص نیاز دارند. خوب چرا حوزه با وزارت آموزش و پروش قرارداد یا تفاهم نامه ای منعقد نمی کند تا آموزش های خاص مورد تایید این وزارتخانه به طلاب داده شود و در این عرصه ورود پیدا کنند. در دانشگاه و مراکز دیگر هم همینطور.