چگونگی ارتقای جایگاه و کارکرد مساجد در عصر جدید

  • پنج شنبه, 07 مرداد 1395 14:45
  • بازدید 9649 بار

افول کارکردهای مسجد در دوران جدید، نیازمند توجه و تلاش برای بازآفرینی جایگاه مسجد است. از همین رو در گفت گوی "صراط مبین" با دکتر ابراهیم نیک منش کارشناس شورای عالی انقلاب فرهنگی، جویای نظرات ایشان در این باره شده ایم.
ایشان معتقدند نسبت به مسجد سه رویکرد ممکن است:
رویکرد حداقلی : معنوی سازی فردی
رویکرد میانی : فرهنگی سازی جامعه
سطح میانی این است که بتوان شاخص های سلامتِ نهادها و آحاد و خانواده ها و صنوف مردم را پیدا و بر آن اساس، آنها را اصلاح کرد. در این حال رویکرد وکارکرد ما از معنوی سازی تدریجا به سمت فرهنگی سازی جامعه وتعالی سبک زندگی نخبگانی و عمومی ارتقاء پیدا می کند.این سطح با نگاهی برونگرا و البته محدود نسبت به نقش و جایگاه نهاد مقدس مسجد در گفتمان سازی دینی وانقلابی، بهره وری قابل دفاعی را فراتر از ایجاد توازن روحی و رفتاری آحاد و صیانت معنوی جامعه دنبال می کند. در این سطح، ساخت و آمایش تمامی ابعاد و سطوح فرهنگی جامعه، از جمله حوزه های اخلاقی و هنری و علمی و تبلیغی در سطوح فرهنگ عمومی و حرفه ای و نهادی وتخصصی، هدف گذاری می شوند تا علاوه بر تربیت انسان مجاهد و با نشاط بتوان از طریق تحول در شبکه امامزادگان و مساجد وحسینیه ها وتکایا ، کل ساختار فرهنگی جامعه را نیز در مقیاس اجتماعی تکامل بخشید و در بلند مدت، بر فرآیند تمدن سازی وتعالی دو بعد اسلامیت و جمهوریت نظام اسلامی، در حد مقبول تاثیرگذار بود.
رویکرد حداکثری:تمدن سازی اسلامی
در این سطح، ساخت و آمایش تمامی ابعاد و سطوح حوزه تمدنی یعنی نظامات سیاسی و فرهنگی و اقتصادی و تمامی ریز نظامات یک جامعه بالنده هدفگذاری می شوند تا بتوان کل ساختارجامعه را از جمله نهاد حاکمیت و صنوف و خانواده، در ابعاد نرم افزاری و سخت افزاری و در مقیاس اجتماعی تکامل بخشید و در بلند مدت، بر فرآیند تمدن سازی، تاثیرگذار بود.
این رویکرد حداکثری همچنان از طریق نظام سازی فرهنگی و مبتنی بر نهادها و سازمان های فرهنگی  مهندسی شده - اما با محوریت مسجد طراز ودیگر نهادهای توانمند - قابل تحقق است لکن بر خلاف سطح میانی،   به آمایش نظام فرهنگی بسنده نمی شود و کل ساختار جامعه، از مسجد و کل سامانه فرهنگی کشور، هویت و  صبغه الهی می گیرند. در این سطح بالضروره، نظام معماری و شهرسازی و سبک زندگی و... با تمامی ظهور و  نمود خود، حول مسجد طراز، متحول می شوند تا توحید در ابعاد روحی و فکری و رفتاری افراد و سازمان ها و جوامع اسلامی رفته رفته حاکم و جاری شود و از این طریق، بازسازی جایگاه مساجد صدر اسلام (به عنوان دارالحکومه ، دارالقضاء، دارالتعلیم، دارالحرب و ...) اما با ساختار و برنامه ای نو،طرازتمدن اسلامی محقق گردد.
همچنین ایشان راهکارهایی را برای برون رفت از وضعیت فعلی لازم می دانند که از جمله آنها، موارد ذیل است:
- پی ریزی نظام جدید تصمیم گیری (اطاق فرمان) در اداره مسجد با مدیریت یکپارچه
- محله محوری حول مسجد وتعمیم حوزه نفوذ مدیریت فرهنگ دینی به خردترین تقسیمات اداره شهر و روستا
- تلاش درجهت کادرسازی انسانی از طریق تربیت ارزش گرا ومهارت محور
- تدوین الگوی نوسازی نهاد های حاکمیتی، عمومی، صنفی و خانوادگی، با محوریت نهادهای فرهنگی ارزشیِ طراز و مردمی که مسجد، حوزه، خانواده و بسیج در هسته مرکزی قرار گرفته، وسایر نهادهای سیاسی و فرهنگی و اقتصادی، در لایه های بعد قرارمی گیرند.
این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)

نظر دادن

پیام هفته

همکاری با نفوذیان خائن و اختلاس‌گران بی دین
قرآن : لِيَحْمِلُوا أَوْزارَهُمْ کامِلَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ مِنْ أَوْزارِ الَّذينَ يُضِلُّونَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ أَلا ساءَ ما يَزِرُونَ (سوره نحل، آیه 52)ترجمه: تا روز قیامت بار گناهان خود را تمام بردارند ، و [ نیز ] بخشی از بار گناهان کسانی را که ندانسته آنان را گمراه می کنند. آگاه باشید ، چه بد باری را می کشند.حدیث: و ایما داع دعی الی ضلالة فاتبع علیه، فان علیه مثل اوزار من اتبعه، من غیر ان ینقص من اوزارهم شیئا!: (مجمع‌البیان، ج6، ص 365)ترجمه: ... و هر کس دعوت به ضلالت کند و از او پیروی کنند همانند کیفر پیروانش را خواهد داشت، بی آنکه از کیفر آنها کاسته شود.

ادامه مطلب

موسسه صراط مبین

نشانی : ایران - قم
صندوق پستی: 1516-37195
تلفن: 5-32906404 25 98+
پست الکترونیکی: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید