صراط مبین : چه راهبرد و سیاست هایی لازم است تا بواسطه آن ، مساجد را به کارکردهای فرهنگی و اجتماعی واقعی خود نزدیک ساخت؟
به نظر من عملیاتی فکر کردن در کوتاه مدت فایده ندارد بنایراین در اولین گام بازنگری در کارکردها به عنوان راهکار بلند مدت توصیه می شود.
باید مدیریت فرهنگی مسجد و شورای سیاست گزاری احیای مساجد ایجاد بشود که برنامههای بلند مدت و میان مدت و کوتاه مدت را ارائه بدهد و واقعاً روی احیای مسجد کار کنند. من که امروز از مسجد چیزی به غیر از مکانی که برای نماز جماعت است نمیبینم. امروز مسجد تقریباً مخاطبان خود را از دست داده است! به مسجد مثل تجارت نگاه کنید. چگونه سازمانی که خیلی مشتری دارد، به مرور مشتریهایش را از دست میدهد؟ این سازمان باید به جای اینکه مشترهایش را به بی وفایی متهم کند ببیند خدماتش چه مشکلی داشته است. من فکر میکنم تنها راهش این است و الا من نگران هستم که روز به روز به جایی برسد که مسجد به یک موزه تبدیل بشود!
صراط مبین : روحانیون در بهسازی مسجد چه نقشی میتوانند داشته باشند؟ آیا باید نقش محوری قرار بگیرند؟
پیوند زدن مسجد با نیاز ها صحیح است نه با افراد. در قدیم مسجد چند کارکرد داشت که یکی از کارکردهایش نماز جماعت و یکی هم نیازهای دینی بود. امروز هم آن نیازها هست که میتوانید این دو را با روحانی به هم پیوند بدهید.
نکته دوم اینکه متدیّنسازی بحث خیلی مهمی است. مسجد میتواند برای آموزش و پرورش، شهرداری و مؤسسات مالی و قضایی محل رجوع باشد. چه اشکالی دارد که همه اینها را در یکجا متمرکز کنند؟ وقتی شخصی برای مشاوره به راهروی مسجد میرود، خودش خیلی تأثیر دارد؛ چون جوهر مسجد میآید کمکش میکند. مگر حتماً باید مشاوره در یک جای لوکس باشد؟ به نظر من مسجد را تضعیف کردند که این باعث تضعیف شدن روحانیت هم شد.
صراط مبین : سازمانهای متوّلی مسجد مثل اوقاف، سازمان تبلیغات و امور مساجد، باید چه نقشی در بهسازی مسجد داشته باشند؟
بعضی از سازمانها میتوانند تسهیلگر باشند، مثل همینها. اگر این مراکزی که با اعتیاد مبارزه میکنند دولتی بشوند نابود میشوند. این سازمانهایی که متولی شدند نباید سازمانهای متصدی بشوند؛ یعنی باید اجازه بدهند خود مردم مدیریت کنند و اینها تسهیلگر باشند و به آنها کمک کنند. بحث من روی ساختارها است، اما اینکه نهادهای خدماتی و نهادهای متولی با نهادهای تصدیگری چگونه میتوانند با هم در این مقوله کمک کنند، به نظر من باید یک بازنگری بشود.
رحمانی : اولین گام در احیاء مساجد ، بازنگری در کارکردهای آن است.
آنچه در پی می آید گزیده ای از گفتگوی "صراط مبین" با دکتر جعفر رحمانی عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه است که در آن شرایط لازم جهت ارتقاء کارکردها و نقش های فرهنگی اجتماعی نهاد مقدس مسجد موضوع اصلی این مصاحبه بوده است.